Πώς ξεχωρίζω το αγνό μέλι;
Η κρυστάλλωση είναι μια από τις φυσικές ιδιότητες του μελιού.
Αυτή τη περίοδο βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι απατεώνες και πωλούν διάφορες γλυκαντικές ύλες, αντί για μέλι ή νοθεύουν το μέλι από μέλισσες.
Η νοθεία του μελιού είναι ένα συχνό φαινόμενο προκειμένου να αυξηθεί η ποσότητα του μελιού. Κάποιοι «παραγωγοί» προσθέτουν γλυκαντικές ουσίες ή και «βιομηχανικό» μέλι στο μέλι των μελισσών. Επίσης πωλούνται ποιοτικά κατώτερα μέλια σαν μέλι από θυμάρι κ.λ.π.
Πώς μπορούμε να ξεχωρίζουμε ένα μη νοθευμένο μέλι; Παράδειγμα το μέλι από έλατα έχει τις λεγόμενες χρυσές ανταύγειες μέσα του, τη λεγόμενη βανίλια, και ένα χαρακτηριστικό άρωμα και πυκνωτή. Επίσης ένα μη νοθευμένο μέλι όταν το χύσουμε σιγά σιγά και από ένα ύψος από ένα δοχείο σε ένα άλλο, ή με ένα κουταλάκι μπορούμε να το κάνουμε αυτό, θα παρατηρήσουμε ότι δεν κόβεται αυτή η λεπτή γραμμή που δημιουργείται. Υπάρχει συνεχόμενη ροή.
Πολλές φορές έχουμε ακούσει κάποιους να λένε «Το μέλι μου ζαχάρωσε. Ά τον άτιμο, τον απατεώνα !!!»
Λάθος!!! Το μέλι είναι ένα ασταθές υπερκορεσμένο διάλυμα, που προσπαθεί να επανέλθει την σταθερή του κατάσταση. Άρα, μόλις βρει την ευκαιρία θα αποβάλει τα επιπλέον σάκχαρα στερεοποιώντας τα.
Η κρυστάλλωση είναι μια από τις φυσικές ιδιότητες του μελιού, και δεν αποτελεί ούτε ένδειξη νοθείας ούτε ένδειξη καλής ή κακής ποιότητας.
Όσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητα του μελιού σε γλυκόζη, τόσο πιο επιρρεπή είναι στην κρυστάλλωση. Γενικά τα ανθόμελα έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε γλυκόζη από ότι τα μέλια μελιτωμάτων. Όσον αφορά στην κρυστάλλωση λοιπόν, έχουμε τρεις κατηγορίες μελιού.
1. Τα μέλια που κρυσταλλώνουν γρήγορα, από δύο εβδομάδες ως και ένα έτος, όπως το μέλι της Ερείκης, της Πορτοκαλιάς και ορισμένων ανθόμελων.
2. Τα μέλια που κρυσταλλώνουν αργά, όπως πάρα πολλά ανθόμελα ή τα όχι αμιγή μέλια μελιτωμάτων, όπως πχ το ερεικοπευκόμελο.
3. Τα μέλια που κρυσταλλώνουν πάρα πολύ αργά ή και καθόλου. Αυτά είναι μέλια μελιτωμάτων όπως του Πεύκου, του Ελάτου και της Δρυός (Βελανιδιάς).
Μπορούμε να επαναφέρουμε το κρυσταλλωμένο μέλι στην προηγουμένη υπερκορεσμένη, μη κρυσταλλωμένη κατάσταση, με την μέθοδο του «Bain Marie». Προσοχή όμως γιατί η μέθοδος αυτή έχει να κάνει με θέρμανση, και αν δεν γίνει σωστά και το μέλι υπερθερμανθεί, τότε θα κακοποιηθεί. Θα χάσει δηλαδή μέρος των συστατικών του.
Στην Ελλάδα το κρυσταλλωμένο μέλι δεν χαίρει εκτίμησης από τον καταναλωτή, ενώ σε πολλά κράτη ο καταναλωτής προτιμά το μέλι κρυσταλλωμένο και το αλείφει επάνω στο ψωμί όπως το βούτυρο.